نخستین موزه نساجی شمال کشور در روستای قاسم آباد رودسر راه اندازی شد - وبلاگ کوجی هامی

به گزارش وبلاگ کوجی هامی، خبرگزاری مهر/ براساس آخرین گزارش های منتشر شده، نخستین موزه نساجی شمال کشور در روستای قاسم آباد رودسر راه اندازی شد.

منطقه ها روستایی گیلان دارای اصالت و فرهنگ ناب و فراموش نشدنی است که هر کدام یک تاریخ، هویت و تمدن را به تصویر میکشد.

موقعیتهای فرهنگی و تاریخی، اصالت، سنت، دست سازه ها، هنرهای دستی و ذوق های هنری برخاسته از دل روستاهای گیلان همچون پازلی خوش آب و رنگ با پیوست گیلانی متمدن، با اصالت و تاریخی را تشکیل می دهد.

در این گزارش بنا داریم شما را به یکی از این روستاهای خوش آب و هوا، تاریخی و متمدن ببریم که در آن لباسها و نوع پوشش مردمان این سامان معروفیت جهانی دارد، روستایی که قرار است صاحب نخستین موزه نساجی شمال کشور گردد، آری نام این روستای پر رنگ و لعاب و با اصالت قاسم آباد است.

قاسم آباد از روستاهای اصیل ایران، واقع در شرق گیلان و از توابع شهرستان رودسر است. قاسم آباد را با لباس و دامن محلی، صنایع دستی و طبیعت بکر آن می شناسند؛ روستایی که منظره ها زیبا و دلفریبش چشم هر بیننده ای را به خود متحیر می نماید.

قاسم آباد روستایی برای پیاده روی است. قدم زدن کنار رودخانه و جویبارهای متنوعی که از کنار شالیزارها و مزارع و باغات چای، پرتقال، کیوی و گذرهای جنگلی میگذرد، موقعیت ممتازی برای توریستی روستایی فراهم نموده است. چشم اندازهای جنگل و دریا بر زیبایی های قاسم آباد اضافه نموده است.

قاسم آباد به عنوان روستای ملی چادر شب بافی، دومین روستا پس از فشتکه خمام (با نشان ملی حصیر بافی) است که از گیلان به ثبت ملی رسیده است. نام قاسم آباد بواسطه لباس قاسم آبادی معروفیتی جهانی دارد و پای ثابت جشنواره های بین المللی است.

قاسم آباد در کنار لباسهای چین چین دار، رنگ به رنگ و گلدار، چای، برنج، پرتقال، نارنگی، نارنج، کیوی و… از صنایع دستی آن چادرشب از معروفیت ویژه برخوردار است.

این روستا از توابع بخش چابکسر شهرستان رودسر بوده و در دهستان اوشیان واقع است و از دو بخش قاسم آباد علیا و قاسم آباد سفلی تشکیل شده است. بخش غربی قاسم آباد موسوم به قاسم آباد علیا شامل محلاتی چون بندبن، جور محله، جیرمحله، کرد محله، آغوزکله، روکو، ملکمیان، خانسر، توسکا محله و بیجارپس است و بخش شرقی آن موسوم به قاسم آباد سفلی شامل محلات چایخانسر، گالش محله، کلافه محله می باشد.

نزدیکی قاسم آباد با دریا و همسایگی با جنگل، تأثیری مثبت در فرهنگ و ترکیبی از جذابیتهای فرهنگی ایجاد نموده است که هر توریست و رهگذری را مجاب می نماید تا چند صباحی را در این روستا سپری کند و از این جذابیتهای طبیعی، فرهنگی و سنتی لذت ببرد.

از صنایع دستی مهم قاسم آباد میتوان به چادر شب اشاره نمود، برای بافت این پارچه از دستگاه بافندگی که خود آن را می سازند استفاده می گردد، در اصطلاح محلی به آن دستگاه می گویند.

چادرشب بافی، نوعی بافت پارچه محلی در طرحهای شانه گل، قالی گل، گلیم گل، سرو گل، چهل چراغ، طرح پرند، بوته چرخ و طرح های دیگر است که از نخ های پنبه ای، پشم و ابریشمی بافته می گردد، بیشتر زنان هنگام شالی کاری چادرشب بر کمر خویش می بندند.

در روزگار نو این نوع پارچه با کاربردهای نو برای رو تختی و رومیزی، طراحی لباسهای امروزی و…مورد استفاده قرار گرفته و در جهیزیه دختران قرار می گیرد. در سال 1396 این روستا نشان جغرافیایی چادرشب بافی را دریافت نموده است. این روستا که با لباس قاسم آبادی در طول قرنها پر آوازه شده بود، با چادرشب بافی نیز به عنوان روستای ملی چادرشب بافی به ثبت رسید.

قاسم آباد را بیشتر با هنر و پوشش قاسم آبادی ها می شناسند. لباس و دامن قاسم آبادی که معروفیت زیادی دارد، با دامن های چین چین و دور تا دور نوار دوزی شده رنگارنگ و بزرگ. هنوز هم خیاطان و زنان این روستا دامن های قاسم آبادی می دوزند و آن را به شهرهای دیگر می فرستند و حتی برای نمایشگاه های مختلف این لباس را آماده می نمایند.

لباس قاسم آبادی که به علت تنوع رنگی زیاد و جذابیت بالا بسیار معروف است و نشانه هایی از این لباس در نقاط دیگر جلگه شرق گیلان نیز دیده می گردد، از قدیمی ترین و اصیل ترین لباس های ایران و خاور است که در جشنواره های بین المللی مختلف مد و لباس حائز جوایز ویژه شده است.

این لباس شامل یک روسری زیرین به نام (مندیل) است که به جای آن از کلاه نیز استفاده شده و با تعداد زیادی سکه در قسمت پیشانی تزئین می گردد. البته این کلاه مختص قاسم آباد نیست، جلیقه این لباس مانند جلیقه های دیگر بوده با فرق اینکه با سکه تزئین شده است.

پیراهن لباس قاسم آبادی تفاوت خاصی با پیراهن های نقاط مختلف گیلان دارد. دامن آن از پارچه ساده و یا گلدار که روی آن با فرم استانداردی نوار دوزی شده تشکیل می گردد. البته این فرم نواردوزی در روستاهای مختلف فرق دارد و در واقع تکمیل دهنده لباس های مجلسی روستاهای همجوار قاسم آباد شده است.

در آخر روسری سفید توری نیز بر سر می نمایند که به آن در زبان محلی تور دسمال می گویند. بعلاوه، مردان قاسم آبادی، با لباسی مرکب از پیراهن قرمز جگری و شلوار سیاه، در مسابقات کشتی گیله مردی شرکت می نمایند. پایکوبی قاسم آبادی که به همراه موسیقی ویژه این دیار معروفیت فراوان یافته است، بخش عمده ای از معروفیت ملی و بین المللی خود را مدیون چنین لباس فاخر و زیبایی است.

ولی جهانی مدیر کل میراث فرهنگی گیلان اظهار کرد: قاسم آباد از جمله روستاهای فاخر، با اصالت و تاریخی گیلان است که آوازه اش به آن سوی مرزها رسیده است.

وی با بیان اینکه روستاهای گیلان در بخشهای مختلف دارای ویژگی خاص و منحصر هستند، اضافه نمود: قاسم آباد را بیشتر در نوع لباس محلی، چادر شب بافی، حصیربافی و بعلاوه بعضی از جاذبه های تاریخی می شناسند.

مدیر کل میراث فرهنگی گیلان از بهره برداری فاز اول موزه نساجی شمال کشور در روستای جهانی قاسم آباد اطلاع داد و گفت: فاز اول موزه نساجی که تنها موزه نساجی شمال کشور است، می تواند در شناخت صنعت نساجی گیلان نقش مهمی ایفا نماید.

وی با اشاره به وجود حدود 30 موزه در گیلان اضافه نمود: نیمی از موزه های گیلان طی دو سال اخیر به بهره برداری رسیده اند و در کوشش هستیم تعداد آن موزه ها را افزایش دهیم.

جهانی به نقش و اهمیت موزه ها در باز تعریف جذابیتهای توریستی و تاریخی گیلان اشاره نمود و اضافه نمود: احداث یا احیای موزه ها می تواند در شناخت تاریخ، فرهنگ و تمدن و نیز معرفی جاذبه های توریستی گیلان برای توریستان نقش مؤثری داشته باشد.

مدیر کل میراث فرهنگی گیلان از راه اندازی موزه خانه خلاقیت چادر شب اطلاع داد و اضافه نمود: در خانه خلاقیت چادر شب روستای قاسم آباد محصولات چادر شب نشان داده می گردد و هنرمندان صنایع دستی به صورت زنده به بافت چادرشب پرداخته و محصولات خود را به فروش می رسانند.

جهانی با اشاره به اهمیت راه اندازی موزه نساجی در قاسم آباد بیان نمود: رشته های صنایع دستی و هنرهای سنتی در 18 گروه هنرهایی مثل چادر شب، دارایی بافی، جاجیم بافی، قدک بافی و شال بافی از شاخه های نساجی سنتی محسوب می شوند.

وی با بیان اینکه نساجی ریسندگی یا بافندگی است، اضافه نمود: در این هنر برای فراوری پارچه از دو مجموعه مجزا یعنی نخ و رشته ها (تار و پود) و یا با دستگاه های 2 وردی یا 4 وردی و یا 8 وردی ساخته می گردد و در این رشته از مواد اولیه مثل پشم و پنبه و نخ ابریشم و بعلاوه رنگرزی طبیعی استفاده می گردد که منجر به فراوری پارچه که در زندگی مردم به صورت کاربردی برای دکوراسیون منزل و پوشاک و…کاربرد دارد.

مدیر کل میراث فرهنگی گیلان از نگهداری حدود 200 قلم شی و ادوات و آلات نساجی سنتی در فاز نخست موزه نساجی اطلاع داد و اضافه نمود: این مجموعه به ابعاد 200 متر مربع و زمینی به مساحت 1200 متر مربع در فاز نخست به بهره برداری رسید.

جهانی با اشاره به اهداف راه اندازی موزه نساجی در گیلان بیان نمود: حفظ و احیای رشته های منسوخ شده و در حال منسوخ مثل دارایی بافی، قدک بافی، ابریشم کشی سنتی، چادر شب بافی ابریشمی و جاجیم بافی از اهداف اصلی راه اندازی این موزه است.

وی با بیان اینکه راه اندازی موزه نساجی، چادر شب بافی قاسم آباد را به جهانی شدن نزدیک می نماید، اضافه نمود: ایجاد این موزه کمکی به ایجاد اشتغال پایدار، رونق مالی، ارز آوری و ایجاد زیرساختهای عمرانی و جذب توریست داخلی و خارجی خواهد بود.

مدیر کل میراث فرهنگی گیلان با بیان اینکه شهرستان رودسر حدود 1000 هنرمند صنایع دستی و هنرهای سنتی دارد، گفت: حدود 600 نفر از هنرمندان چادر شب باف هستند که بالغ بر 80 درصد آنها در روستای قاسم آباد فعالیت می نمایند.

جهانی از برپایی نمایشگاه محصولات صنایع دستی و هنرهای سنتی در جوار موزه نساجی اطلاع داد و اضافه نمود: بیش از 400 میلیون تومان برای اجرای پروژه موزه نساجی در قاسم آباد هزینه شده که با افتتاح این موزه 3 نفر به صورت مستقیم و 15 نفر به صورت غیر مستقیم مشغول به کار می شوند و در آینده با افتتاح بازارچه صنایع دستی این اشتغال زایی بیشتر خواهد شد.

وی با اشاره به فعالیت 27 هزار هنرمند در حوزه صنایع دستی و دست سازه های سنتی در گیلان اضافه نمود: طی شش ماه اول سال بیش از 20 میلیارد تومان تسهیلات مقرون به صرفه قیمت در اختیار هنرمندان گیلانی قرار گرفته است.

مدیر کل میراث فرهنگی گیلان پیرامون اینکه نخستین موزه نساجی شمال کشور در روستای قاسم آباد رودسر راه اندازی شد، بیان نمود: این موزه با مشارکت دهیاری پایین محله قاسم آباد علیا در داخل مدرسه ای متروکه که بعد از مرمتهای لازم تبدیل به موزه نساجی سنتی شمال کشور شد، ایجاد گشت.

جهانی با بیان اینکه بیش از نیمی از بانوان قاسم آبادی به شغل چادر بافی مشغول هستند، گفت: روستای جهانی قاسم آباد تنها روستا در کل کشور است که دارای 2 موزه و یک موزه دیگر در دست اقدام دارد که به معرفی فرهنگ و تمدن، فرهنگ کشاورزی، میراث معنوی و…می پردازد.