شبه جزیره میانکاله؛ بهشت حیات وحش ایران - وبلاگ کوجی هامی

به گزارش وبلاگ کوجی هامی، شبه جزیره میانکاله یکی از مهم ترین مناطق حفاظت شده در شمال ایران است. هر ساله بیش از صدها هزار پرنده مهاجر وارد این منطقه حفاظت شده می شوند.

شبه جزیرهمیانکاله به عنوان یکی از ذخیره گاه های زیست کره (یونسکو) در سواحل جنوبی دریایخزر واقع شده است. حدود پنجاه سال پیش این منطقه از ایران منطقه حفاظت شده تعیینشد و هم اکنون با عناوین مختلف دیگری مانند پناهگاه حیات وحش و تالاب بین المللیمیانکاله نیز در بین مردم شناخته شده است. به دلیل حفاظت های انجام شده شده، محیططبیعی آن در وضعیتی تقریباً دست نخورده باقی مانده است. جالب است که بدانیم نیمیاز خاویار ایران از آب های نزدیک این منطقه صید می گردد. بهترین فصل برای سفر بهشبه جزیره میانکاله فصل بهار است اما اگر به قصد دیدن پرندگان مهاجر به این منطقهمی خواهید سفر کنید اواخر آبان تا اواخر اسفند ماه بهترین ماه های بازدید می باشد.

موقعیتجغرافیایی شبه جزیره میانکاله

میانکاله شبه جزیرهٔباریکی است که از شمال با دریای خزر، از جنوب با خلیج باریک و کم عمق گرگان و از غرببا تالاب زاغمرز و مرداب لپوی بهشهر همسایه است. در شرق آن آشوراده قرار گرفته است کهبا تنگهٔ باریکی به طول کمتر از یک کیلومتر همسایهٔ بندر ترکمن است. جهت اصلی ورودبه میانکاله جاده ای ست که از نکا به سمت روستای زاغمرز رفته و با عبور از کنارتالاب زاغمرز به میانکاله می رسد.مساحت میانکالهدر حال حاضر حدود 68 هزار هکتار است اما در طول تاریخ با توجه به پیشروی ها و پسروی هایآب دریای خزر گاهی کمتر و گاهی بیشتر از این بوده و گاه بخش هایی از آن نیز به جزیرهیا جزایری تبدیل شده اند. میانگین ارتفاع میانکاله 30 متر پائین تر از سطح دریاهایآزاد، و میانگین بارندگی سالیانه آن 717 میلیمتر است و در اقلیم گرمِ مرطوب تامعتدل قرار گرفته است.

در شبه جزیرهمیانکاله روستا و سکونتگاه دائمی وجود ندارد اما دامداران در برخی فصول برای چرایدام های خود به آن می آیند. مشوراده، میان قلعه، قزل شمالی، قزل مهدی و قواسطل ازدامداری ها و روستاهای سابق این منطقه هستند. در آشوراده هم فقط کارمندان بندرگاهزندگی می نمایند.

از تهران تااین شبه جزیره باید حدود 300 کیلومتر را رانندگی کنید، ابتدا وارد جاده هزار شویدو به سمت شهر آمل راه خود را ادامه بدهید. در کمربندی وارد اولین خروجی شوید و بهسمت ساری و بعد از آن به بهشهر باید برسید. درصورتی که می خواهید مستقیماً بهتالاب میانکاله بروید می توانید بعد از ساری وارد نکا شوید. در بلوار انقلاب یکخروجی در سمت چپ شما قرار گرفته است که به جاده راغمرز می رود. جاده راغمرز را در پیشبگیرید. در انتهای جاده و نزدیک به نیروگاه نکا به سمت راست بپیچید. با ادامه جهتدر جهت شرق به تالاب و شبه جزیره میانکاله می رسید.

شرایط ورودبه میانکاله

قبل از ورودبه منطقه میانکاله و یا تصمیم به حرکت به سمت آنجا، چند نکته را باید رعایت کرد:

1. اول آنکهورود به میانکاله مجوز کتبی قصد دارد که میتوانید آن را از اداره حفاظت از محیط زیستساری یا بهشهر، به راحتی تهیه کنید که اگر قصد فیلمبرداری دارید باید در مجوز شماقید شده باشد، چرا که دم درب ورودی از شما مجوز را میخواهند و خودروی شما در بدوورود و هنگام خروج بازرسی خواهد شد (دقت داشته باشید که مجوز برای روز تعطیل رااز قبل تهیه کنید).
2. اگر به قصد ملاقات پرندگان و ورود به تالاب میخواهید بروید، حتما چکمه بلند داشتهباشید که حرکت در گِل و لای تالاب بدون چکمه تقریبا غیر ممکن است و حتما صبح زودبه میانکاله بروید. چرا که پرندگان در اوایل صبح در کناره های تالاب هستند و بابالاآمدن بیشتر خورشید، به مکانهای دورتر پرواز می نمایند.
3. ازبکاربردن عطر و هرگونه لوازم آرایش بودار به شدت پرهیز کنید. چرا که باعث حساس شدنحیوانات میگردد و زودتر بوی شما را حس نموده و از شما فرار می نمایند.
4. ورودهرگونه وسیله شکار و ماهیگری ممنوع است و نگهبانی آن را به شدت کنترل میکند وهنگام خروج هم نباید چیز غیر مجازی از منطقه خارج کنید.
5. با خودحتما نقشه دقیق منطقه و GPS به همراه داشته باشید و سعی کنیددوربین شکاری یا تلسکوپ ببرید تا پرندگان را بهتر ببینید.

پناهگاه حیاتوحش میانکاله

پناهگاه حیاتوحش میانکاله شامل شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان و جزیره آشوراده می باشد. همچنینمجموعه تالاب های میانکاله، خلیج گرگان و لپوی زاغمرز به دلیل تنوع کم نظیر اکوسیستم هاییکه در برگیرنده 9 تیپ از 42 تیپ تالاب شناخته شده دنیا (شامل کولاب های آب شیرینساحلی، کولاب های لب شور و شورساحلی، مناطق ذخیره آب، مانداب ها و حوضچه های آب شیریندائمی، مانداب ها و حوضچه های آب شیرین فصلی، سواحل ماسه ای، تالاب هایی با پوششدرختچه ای، رودخانه ها، نهرها و حوزه های دائمی، آب های دریایی کم عمق دائمی) میباشدو دارا بودن معیارهای حائز اهمیت کنوانسیون تالاب های بین المللی (حائز شرایط 6معیار از 8 معیار مربوط به شناسایی تالاب های با اهمیت بین المللی) در سال 1354 درزمره اولین دسته از تالاب هایی بوده که در فهرست کنوانسیون رامسر به ثبت رسیدهاست.

در مجموع 207گونه گیاهی در پناهگاه حیات وحش میانکاله شناسایی شده است. از گونه های مهم گیاهیمنطقه میتوان از انار وحشی، ازگیل، تنگرس، ولیک، گز، جگن، نی و داغداغان نام برد.از سوی دیگر بر اساس گزارشات مستند تاریخی این منطقه در گذشته ای نه چندان دور زیستگاهگونه های شاخص چون مرال، پلنگ و گرگ بوده است، لیکن در حال حاضر پستانداران منطقهمحدود به گربه جنگلی، شغال، گراز، روباه، خرگوش، تشی، جوجه تیغی و انواع خفاش وجوندگان کوچک می باشد. به علاوه میانکاله دارای اسبی بومی و سرخ رنگ است که معمولاابلق (دو رنگ سرخ و سفید) نامیده می گردد. ماهی های معروف میانکاله نیز شامل کپور،کفال، کلمه، ماهی سفید، سوف، ماش و کاراس می باشند.

کلام آخردرباره شبه جزیره میانکاله

اگر واقعاعلاقه مند به علم پرنده نگری هستید باید بگوییم این منطقه از ایران، با وجود گرم ترشدن آب و هوا و خشک شدن این منطقه، هنوز بهشت پرندگان است. قبل از مسافرت به اینمنطقه دوربین عکاسی حرفه ای خود را همراه داشته باشید. بنا به گفته اساتید محیطزیست و فعال کشور میانکاله یواش یواش در حال خشک شدن است، از این رو کمیته ملیبرای نجات میانکاله تشکیل شده است. اگر شما هم دوستدار محیط زیست کشور هستید و بهآن اهمیت می دهید، سعی کنید حتی الامکان در مسافرت خود به این منطقه احتیاط هایلازم را انجام دهید.

گردآوری: مجله اینترنتی وبلاگ کوجی هامی